بیوگرافی الهام چرخندهاينجا هم مى گوييم كه بيشتر سخنان ما پيرامون عواملى مى گردد كه مانع تمركز حواس دانشجو در وقت مطالعه مى گردند. براى آنكه مطالب اين بخش بهتر در ذهن دانشجوى عزيز ثبت شود ترجيح مى دهيم كه به جاى طرح نامنظم اين نكات، آنها را با شماره و در قالب چند تذكر مهم و خلاصه شده بيان نماييم، اميدواريم كه دانشجويان عزيز با دقت تمام به آنها توجه نموده، به طور صحيح به مرحله اجرا بگذارند. و اينك نكات برجسته و قابل اعتنا درباره محل مطالعه:
1. فضاى مكان مطالعه خالى از چيزهايى جلب توجه كننده و دلربا و جذاب باشد.
بايد مكان مطالعه درعين پاكيزگى، سادگى و ... بدون پيرايه و آراستگى باشد. گاه دانشجويان از در و ديوار اتاق خود همه چيز مى آويزند، در گوشه اى بيتى از دو بيتيهاى باباطاهر، در جاى ديگر، شعر حافظ و در روبه رو، تصويرى از فلان نقاش يا فلان خوشنويس آويخته شده است. او مى خواهد با اين عمل به زيبايى ظاهر اتاق خود برسد، غافل از اينكه اين عمل بر تمركز حواس او زيان وارد مى كند و يكسره زحمات او را بر باد مى دهد. آويختن لوستر از سقف، رنگهاى تند در و ديوار و پنجره و ... در محل مطالعه نيز همين اثر نامطلوب را داراست.
پس دانشجو در عين حالى كه بايد در نظافت اتاق خود كوشا باشد، نبايد در فكر آرايش محل مطالعه باشد. گذشته از اين، خود ساده زيستى و رعايت زى مقدس دانشجويى و حفظ تقدس نور دانش، به ويژه در دانشهاى اسلامى و انسانى همه موانعى بر سر راه دانشجوست كه مبادا فريفته اين آراستگى هاى ظاهرى گردد كه زشتيهاى درون را در پى خواهد داشت.
2. دانشجو سعى كند كه وسايل مشغول كننده و صوتى تصويرى و ديگر لوازم را از مقابل خود بردارد. وقتى كه به اتاق مطالعه يك دانشجو مى روى، گاه مى بينى كه روى ميزش همه چيز هست، راديوى روشن، چراغ مطالعه، نامه هاى دوستان، عكس رفقا، قلمهاى رنگارنگ و كتابهاى مختلف باموضوعات متفاوت. بى شك و همه اين امور توجه اهل علم را به خود جلب مى كند، خوب است كه ميز مطالعه بسيار ساده و خالى از اين اشيا باشد. حتى الامكان بكوشد كه در برابرش جز ضروريات چيزى نباشد؛ زيرا ويژگى انسان چنين است كه هر چه ديده مى بيند دل را هم به آن مشغول مى كند. البته غالب اين مشكلات در اتاق شخص است و در كتابخانه هاى عمومى، محيط مطالعه مناسب و خالى از اين مسائل است.
3. دانشجو بايد جاى مطالعه خود را دور از سر و صدا و شلوغى انتخاب كند. منزلى كه در كنار يك آهنگرى است، اتاقى كه در جنب اتوبان و يا چهل و پنج مترى است و دائماً صداى گوش خراش ماشينهاى سنگين به گوش مى رسد؛ جايى كه در همسايگى مدرسه مى باشد، محلى كه آكنده از بچه هاى شلوغ است و ... جاهاى خوبى براى مطالعه نيستند.
اگر بتواند كه جاى آرام و ساكتى را براى مطالعه برگزيند چنين كند و اگر نه به كتابخانه ها پناه ببرد، زيرا در چنين جاهاى پر سر و صدا به ويژه براى آنكه از تمركز حواس و اراده برخوردار است، مطالعه ثمرى جز خستگى جسم و روح ندارد.
4. درجه حرارت محل مطالعه، معتدل باشد. هواى گرم و نيز هواى بسيار سرد، تمركز و دقت را از دانشجو مى ستاند و بيش از آنكه در فكر يادگيرى باشد، در انتظار تمام شدن كتاب است تا از اين شكنجه خلاص شود و عرق نريزد يا يخ نزند. البته امروزه اين مشكلات غالباً منتفى است ولى گذشته از افرادى كه با اراده قوى بر اين همه مشكلات چيره شده اند و عشق به علاقه و مطالعه بر همه اين موانع غلبه كرده، افرادى نيز هستند كه اين عوامل، وقت آنها را به بيهودگى گذرانده و سودى از مطالعه نبرده اند. در هر حال هواى مطالعه بايد معتدل باشد، اگر ممكن است بالاتر از 25 درجه و كمتر از 7 درجه نباشد. غالباً صبحگاهان شرايط كامل را براى مطالعه مفيد فراهم مى كند.
5. اگر محل مطالعه از نور مناسب برخوردار باشد، دانشجو را در لذت بردن از درك مطالعه و عدم خستگى چشم يارى مى دهد. نور بايد كافى باشد، نه كم و نه زياد. اگر در اتاق شما چند لامپ هست جز يكى همه را خاموش كنيد و اگر تنها يك لامپ 60 روشن است سعى كنيد كه لامپ قوى ترى روشن نماييد. نور نامناسب، گذشته از آنكه باعث اختلال حواس و عدم تمركز درست بر روى درس و نهايتاً عدم درك صحيح موضوع مطالعه مى شود، بر چشم خواننده اثر منفى مى نهد و اى بسا او را به ضعف چشم مبتلا نمايد.
جهت تابش نور، بهتر است از بالا و يا سمت چپ (اگر چپ دست نيستيد والا از سمت راست) باشد. نور كافى براى راحتى چشم و مطالعه مفيد، ضرورى است.
اغلب چراغهاى مطالعه براى چشم و نيز براى مطالعه زيانبارند. خوب است كه از چراغهاى مطالعه استفاده نگردد، مگر آنكه نور آن مناسب و فاصله آن با صفحه زياد باشد. در هر حال توصيه مى شود كه نور از سقف و از اطراف بتابد و نور اتاق يكنواخت باشد.
اگر دانشجو بتواند كه در صبح و عصر مطالعه كند و از نور طبيعى بهره ببرد بهتر است.
6. پيش از مطالعه، تمام لوازم مطالعه را كه با رشته و موضوع مطالعه شما سازگار است آماده كنيد تا در وسط مطالعه به پا نخيزيد و به دنبال آنها نگرديد، زيرا اين عمل شما به تمركز حواس و بهره گيرى از مطالعه و رشته افكار شما زيان مى رساند.
اگر مشغول مطالعه رياضى هستيد بايد در كنار شما خودكار، مداد، مداد پاك كن، مداد تراش، خط كش، پرگار، گونيا، دفتر و كاغذ و ... كه در كار رياضى و هندسه به كار گرفته مى شوند مهيا باشد. مطالعات ديگر هم به همين ترتيب.
7. مكان مطالعه نبايد خفه، مرطوب و بدبو باشد. پيش از مطالعه پنجره يا در اتاق را باز كنيد تا هوا به اندازه كافى وارد شود و نيز اگر اتاق، مرطوب يا بد بوست در رفع آن بكوشيد تا در هنگام مطالعه، توجه شما را چيز ديگر جلب نكند و بتوانيد با تمركز حواس مطالعه كنيد.
8. در نوع نشستن خود دقت كنيد. اگر روى زمين مى نشينيد، تا و خم نشويد كه آن امر به مرور زمان به زيان جسم شماست، در چنين حالتى راست بنشينيد و سعى كنيد كه متكا، بالشت، ميز كوچك و يا ... را زير كتاب بگذاريد تا از زمين فاصله داشته باشد و لازم نباشد كه شما آنگونه خم شويد و سلامتى خود را به مخاطره اندازيد نيز مجبور نشويد كه حرمت كتاب را نگاه نداريد و بر روى زمين دراز بكشيد. اگر در پشت ميز خود و بر روى صندلى هستيد، بر روى آن پشت خود را راست نگاه داريد. زاويه ديد و فاصله چشم خود را با كتاب منظم نماييد.
9. بكوشيد كه در وقت مطالعه، جاى شما نرم و گرم و يا خيلى خشن نباشد، با مطالعه، به نوار گوش نكنيد و در شب از دراز كشيدن و تكيه دادن بپرهيزيد، اين امور اى بسا به خواب آلودگى و عدم توجه شما به درس و كتاب ختم شود.
10. كتابخانه هاى عمومى، براى مطالعه جاهاى مناسبى هستند و اگر بخواهيم مزاياى آنها را برشماريم بايد به وجود نُه مزيتى كه در بالا آمده بپردازيم؛ و اين از آن روست كه از آغاز، مكان كتابخانه را مناسب براى مطالعه مى سازند. اگر چه داراى معايبى نيز هستند مانند اينكه، برخى از آنها از اصول صحيح كتابخانه اى برخوردار نيستند.
داستان علت خلقت مگس؟!
